Vụ tai nạn đắt đỏ khiến Nga phải bồi thường hai chiếc Su-27PU cho Việt Nam
Năm 1997, chiếc máy bay vận tải của Nga chở hai máy bay chiến đấu Su-27 để bàn giao cho Việt Nam không may gặp nạn, nước bạn sau đó phải bồi thường cho ta hai chiếc máy bay phiên bản hiện đại hơn.
Ngày 6/12/1997, trên đường vận chuyển hai chiếc tiêm kích Su-27UBK số hiệu 8524 và 8525 tới Việt Nam, chiếc vận tải cơ An-124-100 Ruslan của Nga gặp nạn. Vụ việc đã khiến bản thân chiếc vận tải cơ, cùng hai chiếc tiêm kích nó mang theo, bị hư hỏng hoàn toàn.
Giữa những năm 1990, nhằm nâng cấp lực lượng không quân trong điều kiện chiến tranh hiện đại ngày càng phát triển, Không quân Nhân dân Việt Nam đã ký thỏa thuận với Nga mua 12 chiếc tiêm kích Su-27 thuộc hàng hiện đại nhất thế giới thời điểm đó.
Các hợp đồng được ký kết năm 1995-1996 đưa về Việt Nam 12 chiếc Su-27 gồm hai phiên bản: 7 tiêm kích Su-27SK một chỗ ngồi và 5 Su-27UBK hai chỗ ngồi dùng cho huấn luyện phi công và có thể chiến đấu. Các máy bay sau đó hầu hết đều được bàn giao một cách suôn sẻ trong giai đoạn 1997 – 1998.
Thế nhưng, ngày 6/12/1997 trên đường vận chuyển hai chiếc Su-27UBK số hiệu 8524 và 8525 tới Việt Nam, chiếc vận tải cơ An-124-100 Ruslan của Nga gặp nạn khiến cả máy bay khổng lồ nát vụn, kéo theo cả hai tiêm kích hiện đại của Không quân Nhân dân Việt Nam và nhiều thương vong khác trên mặt đất.
Nguyên nhân tai nạn được xác định là hoàn toàn do lỗi của con người, bao gồm cả tổ bay lẫn thợ máy bảo đảm mặt đất. Chiếc An-124 này vừa hoàn thành chặng bay giao 2 chiếc Su-27 khác cho Việt Nam vào ngày 1/12/1997, quay về Nga để tiếp tục chuyến bay tiếp theo vào ngày 6/12/1997.
Trên cơ sở các điều khoản bảo hiểm chặt chẽ giữa hai bên, sau cùng phía Nga nhất trí bồi thường cho Việt Nam hai tiêm kích Su-27 mới tinh khác mang số hiệu 8526 và 8527. Theo một số nguồn tin, hai chiếc Su-27 này thuộc phiên bản Su-27PU, được coi là thế hệ đầu của dòng tiêm kích đa năng Su-30MK sau này.
Những chiếc Su-27PU được thiết kế với buồng lái hai chỗ ngồi cho phép đáp ứng việc huấn luyện phi công chuyển loại từ máy bay khác sang Su-27/30. Ngoài ra, nó sở hữu khả năng tác chiến vượt trội so với Su-27SK và Su-27UBK.
Su-27PU ra đời là nhằm khắc phục hạn chế của dòng Su-27 trong nhiệm vụ phòng không bao trùm toàn bộ vùng lãnh thổ rộng lớn của Liên bang Xô Viết. Nguyên mẫu Su-27PU cất cánh lần đầu tại Irkutsk vào ngày 31/12/1989.
